![vc_0421_website_bilder_10-1](https://cdn.salzburgerland.com/pl/wp-content/uploads/2016/11/vc_0421_website_bilder_10-1-740x530.jpg)
W apteczce i w kuchni
Zioła posiadają wszechstronne działanie. Leczą, wzmacniają organizm i poprawiają smak naszych potraw. Na Ziemi Salzburskiej już od niepamiętnych czasów odgrywają bardzo ważną rolę, Znajdziemy tu wiele wiejskich ogródków, a także liczne restauracje i alpejskie hale specjalizujące się w ziołach. Szczególnie godne polecenia są wędrówki poświęcone ziołom, podczas których dowiadujemy się od naszych przewodników specjalistów, które z nich mają jakie oddziaływanie i który wyciąg ziołowy złagodzi jakie dolegliwości.
Podagrycznik pospolity, tymianek, wiązówka błotna…wiedza o znanych i sprawdzonych oraz nowo odkrytych ziołach jest cennym skarbem. Specjaliści zielarscy posiadają wiedzę o tym, kiedy należy zbierać jakie zioła i gdzie je wykorzystać. Wiedza ta była przekazywana z pokolenia na pokolenie, podobnie jak przepisy kulinarne z zastosowaniem ziół oraz przepisy na ziołowe esencje lecznicze.
![](https://cdn.salzburgerland.com/pl/wp-content/uploads/2016/11/kulinarik-kraeuter-1170x658-1-1024x569.jpg)
Jeden ze szlaków salzburskiego przewodnika Via Culinaria zadedykowany jest miłośnikom ziół oraz wszystkim, którzy chieliby zgłębić wiedzę na ich temat. Wiedzie on do 18 polecanych adresów, w śród których znajdują się alpejskie hale, gospodarstwa rolne, ogrody ziołowe i ogórki klasztorne. Jednym ze wspaniałych miejsc na szlaku jest ogród Unteregg’s Kräutergartl w Adnet, zlokalizowany w cudownym miejscu na wysokości 700 m n.p.m. Gospodyni ogrodu, Christine Brunauer, oferuje warsztaty ziołowe, podczas których wprowadza uczestników w tajniki przetwarzania ziół ogrodowych i dzikich oraz kwiatów. Jednym z jej produktów jest cukier kwiatowy z lawendą, nagietkiem, miętą i chabrami, który doda kwiecistych barw, aromatu i lekkości ciastom i deserom.
![](https://cdn.salzburgerland.com/de/wp-content/uploads/2016/11/vc_0421_website_bilder_12-1024x569.jpg)
Salzburskie ogrody pełne są tajemniczej magii i zdradzają wiele o tutejszej tradycji. Każdy, kto wybierze się szlakiem dla miłośników ziół, usłyszy o każdej roślinie osobną historię. Posłuchaj specjalistów od zią, a dowiesz się wielu ciekawych i zaskakujących rzeczy o naturze i jej skarbach, ale także o sobie samym.
![](https://cdn.salzburgerland.com/cs/wp-content/uploads/2016/11/rs755_kraeutergarten_3017-scr.jpg?_ga=2.45572708.1926725224.1627317241-1509947680.1627317241)
Eksperci od darów natury
Wiesiołek to wiosenne zioło bogate w witaminę C, magnez i żelazo. Idealnie wspomaga przemianę materii. Wiązówka błotna ceniona jest także jako zioło lecznicze, działające jak naturalna aspiryna. A tymianek to znakomita przyprawa do potraw, ale też łagodzi problemy żołądkowe i wpława korzystnie na króżenie krwi. Wiedza o ziołach to nieoceniony skarb. Która roślina kiedy kwitnie, co z niej nadaje się do przetworzenia i jak to zrobić, doradzą Ci nasi eksperci. Cenną wiedzę o ziołach wzbogacających smak naszych potraw można zdobywać w ramach oferowanych na Ziemi Salzburskiej warsztatów, seminariów i cyklów wykładów. Kto poświęci czas na odkrywanie ich dobroczynnych właściwości, będzie mógł w pełni delektować się ich smakiem i korzystać z ich zdrowotnego działania.
![Ogród ziołowy w Hollersbach © SalzburgerLand Tourismus, Andreas Hechenberger](https://cdn.salzburgerland.com/pl/wp-content/uploads/2016/11/rs2710_kraeutergarten_02_4003-scr.jpg)
![Ogród ziołowy w Hollersbach © SalzburgerLand Tourismus, Andreas Hechenberger](https://cdn.salzburgerland.com/pl/wp-content/uploads/2016/11/rs2711_kraeutergarten_03_3893-scr.jpg)
![Ogród ziołowy w Hollersbach © SalzburgerLand Tourismus, Andreas Hechenberger](https://cdn.salzburgerland.com/pl/wp-content/uploads/2016/11/rs3022_kraeutergarten_02_3965-scr.jpg)
Cenna wiedza dla każdego
Dawne metody lecznicze , tradycyjne i przekazywane z pokolenia na pokolenie, wciąż są stosowane w regionie Pinzgau i propagowane przez Stwoarzyszenie TEH (Tradycyjnej Medycyny Europejskiej), które we współpracy z lokalnymi farmami i firmami organizuje seminaria i wykłady na temat ziół leczniczych oraz produkuje różne innowacyjne produkty. Zainteresowani mogł wziąć udział w wykładach, które urozmaicają spacery ziołowym szlakiem, a przy tym pozyskają cenną wiedzę. W 2010 roku TEH został wpisany na listę UNESCO jako niematerialne dziedzictwo kulturowe. Metody TEH określa się czasem mianem alpejskiej ajurwedy. We współpracy z loklanymi farmami i firmami stowarzyszenie opracowuje innowacyjne produkty i programy. Karin Buchhart, przewodnicząca Stowarzyszenia TEH, opowiada o początkach jego działalności: „Niezwykłam doświadczeniem było dla mnie odkrywanie leczniczych przepisów w książkach kucharskich. Jakże przyjemne jest przyjmowanie ziół o właściwościach leczniczych w postaci smacznych potraw, zamiast w postaci pigułek”.
![](https://cdn.salzburgerland.com/hu/wp-content/uploads/2016/11/salzburgerland-tourismus-achim-meurer-hollersbacher-krautergarten-1170x658.jpg)
Stowarzyszenie ma 50 współpracujących partnerów i 15 ogrodów zielarskich. Jego główna siedziba z dobrze zaopatrzonym sklepem mieści się w Unken przy dawnym urzędzie celnym. Możemy tu nabyć rozmaite mieszanki ziołowe, maści, nalewki, herbatki itd.
Ziołowe oazy
Gospodarstwo zielarskie Kräuterhof Lutzbauer w Unken działa od 2000 roku i jako farma ekologiczna jest członkiem zrzeszenie Bio-Austria i stowarzyszenia TEH. Jako tradycyjna alpejska farma Lutzbauer uprawia gospodarkę mleczną i posiada wyszynk, ogród zielarski i przetwórnię ziół. Tutejszym wyciągiem z kwiatów polnych Confiserie Berger uszlachetnia swoje praliny. Tutejsze zioła wykorzystywane są także do produkcji piwa (przez browar Gusswerk). Podczas seminariów i zajęć zielarskich w plenerze (1,5-kilometrowym szlakiem zielarskim i przez „magiczny ogród”, w którym rośnie zapomnina już prawie mandragora) można pogłębić swoją wiedzę o ziołowych surowcach medycyny naturalnej, a w sklepionej piwnicy gospodarstwa skosztować domowych specjałów i zakupić ziołowe przetwory.
![Zioła znajdują tradycyjnie zastosowanie w okolicy Bożego Narodzenia © SalzburgerLand Tourismus](https://cdn.salzburgerland.com/pl/wp-content/uploads/2016/11/rauchern-1-1600x550-1.jpg)
![Z aromatycznm ziołowm kadzidełm chodzi się zimą po domu i obejściu. Kadzenie przynosi szczęście Lutzbauer © SalzburgerLand Tourismus](https://cdn.salzburgerland.com/pl/wp-content/uploads/2016/11/rauchern-d-1280x1024-1.jpg)
![Gospodyni, pani Haider, w sklepiku zielarskim na farmie Lutzbauer © Salzburger Saalachtal, SalzburgerLand Tourismus](https://cdn.salzburgerland.com/pl/wp-content/uploads/2016/11/rauchern-e-1280x1024-1.jpg)
Zielne hale w regionie Hochkönig
W majestatycznej scenerii masywu Hochkönig leżą alpejskie hale, których gospodarze specjalizują się w ziołach. Tu w zachwcającym górskim otoczeniu rosną alpejskie rośliny lecznicze. Dzikie zioła to czysta energia i natura. Wiele z tych „zielnych hal” przechowuje tradycyjne przepisy na lecznicze tynktury, syropy, sznapsy i likiery na bazie ziół, które można tu nabyć. Dogadza też podniebieniu przybyszów własnej produkcji ekologicznym masłem, serem, boczkiem i kiełbasą. Wiekowe, prowadzone od pokoleń rodzinnie bacówki zapraszają wędrowców do przytulnych izb na regionalne przysmaki.
Jednym z takich miejsc jest położona na 1593 m n.p.m. zielna hala Bürglalm w Dienten. Przy otwarej kuchni powstają autentyczne, regionealne przysmaki – chrupiąca pieczeń wieprzowa i ponętnie pachnące buchty. Na śniadanie gospodyni stawia na stole własnej roboty dżemy i wymyślne specjały, jak np. syrop z pokrzyw.
![](https://cdn.salzburgerland.com/cs/wp-content/uploads/2016/11/rs3426_2016-08-04-slt-burglalm-meisis-reise-img_1065-scr-1100x658.jpg)
Również w Dienten leży hala Zachhofalm. Gospodarka halna stoi tu pod znakiem ziół, dziczyzny i ekologii, a priorytetm jest zdrowie, natura i smak. Podstawowe produkty halnego śniadania, ziołowego brunchu, popołudniowej przekąski i halnej kolacji pochodzą z ekologicznej farmy. Boczek, ser górki i jaja od szczęśliwych kur są podstawą dobrego początku dnia. W piecu drzewnym strzela ogień, z pieca pachnie świeżym chlebem i różanymi pączkami. Wędrowcy i kolarze górscy zadają sobie trud wspinaczki i podjazdu, żeby delektować się legendarnymi naleśnikami ziołowymi – z alpejskim tymiankiem. Choć to nie jedyny powód. Samo miejsce z zabytkową alpejską chatą, otaczającym ją ogrodym zielnym i stawem sprawia, że goście czują się tu dobrze. W domowym sklepiku można kupić rozmaite maści na bazie ziół, syrop pokrzywowy, sok kosodrzewinowy, miętowy płyn do kąpieli nóg, olejki aromatyczne i inne specyfiki.
![Wiekowa bacówka na hali Zachhofalm© Edith Danzer](https://cdn.salzburgerland.com/pl/wp-content/uploads/2016/11/krauterpala-8-2-1280x1024-1.jpg)
![W zielarski sklepiku na hali © Edith Danzer](https://cdn.salzburgerland.com/pl/wp-content/uploads/2016/11/bella-sarah-krauter-1280x1024-1.jpg)
![Naleśniki z ziłami to specjalność hali Zachhofalm © Edith Danzer](https://cdn.salzburgerland.com/pl/wp-content/uploads/2016/11/krauterpala-2-1280x1024-1.jpg)
W szczgólnie słonecznym zakątku Embach – największej salzburskiej wioski farm – znajduje się certyfikowany przez TEH ogród zielny Hoadabauer. To prawdziwa oaza ziół z pawilonem zapachów i naturalną domową apteką. W magicznym ogrodzie, podzielonym tematycznie (spokój wewnętrzny, nerwy itd.) rośnie 150 gatunków ziół, roślin i krzewów, które można poznawać na właną rękę. Spacery po ogrodzie z przewodnikiem odsłaniają tajniki dzikich roślin i ziół leczniczych. Gospodarstwo prowadzi sprzedarz własnej roboty tynktur, maści, mieszanek ziołowych, naparów i wielu innych produktów.
Zdrowie prosto z darów natury oferuje też Zaunerhütte w Zederhaus, w samym sercu rezerwatu przyrody Riedingtal, n wysokości 1733 m n.p.m. Prowadzona rodzinnie gospodarka halna i bacówka są sztandarowym przykładem pielęgnowania tradycji. WęDrowcy i zdobywcy szczytu posilą się tu smaczną alpejksą przekąską, przy czym gospodyni podaje produkty z własnego ekologicznego gospodarstwa. Domowy chleb z pieca drzewnego, masło, boczek wędzony, wędzona wołowina i sez ziołowy. A do tego orzeźwiająca ziołowa lemoniada własnej produkcji. Heidi Kremser to prawdziwa „ziołowa wróżka”, która potrafi wyczarować wspaniałe mieszanki ziół kuchennych i herbatek oraz lecznicze maści z babki lancetowatej i goryszy.
![](https://cdn.salzburgerland.com/cs/wp-content/uploads/2016/11/rs778_s_h_521-scr-1100x658.jpg)
W wiosce Faistenau w regionie Fuschlsee rodzina Klaushofer prowadzi gospodarstwo Oberhintereggers Erlebnisbauernhof, które, jak sama nazwa zdradza, oferuje odwiedzającym mnóstwo niecodziennych przeżyć. W buynku dawnego tartaku powstają przeróżne przysmaki, takie jak razowy chleb orkiszowy, chleb na zakwasie, miód kwiatowy i leśny. Ulubionam daniem jest ser marynowany w oleju słonecznikowym i bułka serowa. Ser wyrabiany tu w Faistenau zdobył już wiele medali. Gospodarze polecają bekon, kiełbaski, ryby, a dla orzeźwienia naturalnie mętne soki i syropy ziołowe (na bazie produktów z własnego ogródka). Goście delektują się posiłkiem na słonecznym tarasie lub zasiadają w kawiarence Kathi’s Blumencafé, w której trzeba skosztować domowej roboty ciast i lodów.
![](https://media.tourdata.at/display/pic800x/6c2616f64dd8d19f7e9f567cd1864b48.jpg)
Więcej informacj o ziołowym szlaku, o leżyącym na nich ogrodach zielnych, klasztornych, gospodartwach, alpejksich halach i sklepach zielarskich dostarczy Ci przewodnik Via Culinaria (w j. niemieckim).