Maść żywiczna z Pinzgau © SalzburgerLand Tourismus, Simon Moestl
Maść żywiczna z Pinzgau
W pochodzącej z XVIII w. „Księdze receptur z Lofer“ („Loferer Rezeptbüchl“), znajduje się następujący zapis:
… bardzo dobra maść jak ta. Weź smołę sosnową, która jest łagodna i weź dużo smoły modrzewiowej i niech się pomału rozpuszczą na ogniu…
W ciągu ostatnich 300 lat receptura maści uległa oczywiście zmianie, dostosowując się do warunków życia i potrzeb kolejnych pokoleń. Podczas gdy dawniej stosowano głównie tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, dziś wykorzystuje się przede wszystkim oleje roślinne. Dawniej doceniano przede wszystkim jej działanie rozgrzewające, dziś skuteczność w leczeniu ran, łagodzeniu napięć mięśniowych i przeziębień.
Zbieranie żywic drzew iglastych na maść żywiczną © SalzburgerLand Tourismus
Przepis na domową maść żywiczną
- 100 g oliwy z oliwek
- 30 g żywicy modrzewiowej i świerkowej
- 15 g wosku pszczelego
- opcjonalnie 1 łyżka suszonych ziół (nagietka lekarskiego, krwawnika, babki lancetowatej itp.)
Oliwę z oliwek podgrzać w szklanym pojemniku w kąpieli wodnej do temp. 70°C i rozpuścić w niej żywice. Dodać zioła i pozostawić na 1-1,5 godziny, by wydobyć z nich substancje aktywne. Odcedzić nierozpuszczalne składniki i dodać wosk pszczeli. Ponownie lekko podgrzać, aż wosk się rozpuści. Gotową masę przelać do szklanych słoiczków, a po całkowitym ostygnięciu słoiczki szczelnie zamknąć. Maść żywiczna, odpowiednio przechowywana (w ciemnym miejscu, w temperaturze nie wyższej niż pokojowa), zachowuje ważność przez ok. 2 lata.
Maść żywiczna to jeden ze specyfików leczniczych Tradycyjnej Medycyny Europejskiej © TEH
O składnikach naturalnych maści
Żywice
Ważnym składnikiem, służącym drzewom iglastym do samoleczenia uszkodzonych miejsc, jest żywica. Kompleksowy skład żywic zapewnia niezawodne zamknięcie rany, co chroni drzewo przed inwazją bakterii, wirusów i grzybów. Można stosować żywice wszystkich drzew iglastych. W tradycyjnej maści żywicznej z Pinzgau miesza się żywicę świerkową i modrzewiową. Zgodnie z tradycją, połączenie tych dwóch substancji przynosi najlepsze efekty.
- Świerk: zbiera się żywicę świerkową powstałą w miejscu pęknięcia drzewa oraz bogate w żywicę szyszki.
- Modrzew: Żywicę modrzewiową uzyskuje się poprzez celowe nawiercanie drzewa. Mówi się, że żywica modrzewiowa ma silne „działanie wyciągające“.
Zawartość żywicy w maściach na rany nie powinna przekraczać 30%. Jeśli maść ma być stosowana jako opatrunek na nieuszkodzoną skórę lub jako maść ściągająca, może zawierać do 50% żywicy.
Zbieranie żywic do maści leczniczej © SalzburgerLand Tourismus, Simon Moestl,
Oleje, tłuszcze
Najczęściej stosuje się oliwę z oliwek, ponieważ jest dobrze tolerowana przez skórę i ma długi okres przydatności. Można także sięgnąć po inne oleje, tłuszcze czy smalec – w zależności od indywidualnych preferencji i tolerancji.
Wosk pszczeli
Wosk pszczeli dodawany jest, by uzyskać odpowiednią konsystencję. Proporcje mogą się wahać w granicach 10-20%, w zależności od pożądanej twardości maści.
Tradycyjna Medycyna Europejska © TEH
Zioła
Aby wspomóc działanie maści żywicznej, można dodać do niej różnych ziół leczniczych. Ekstrakt uzyskuje się przez podgrzewanie ziół razem z żywicą. Można też wykorzystać gotowy olejek z wyciągiem ziół i rozpuścić w nim żywicę.
Przykładowe zioła
- nagietek – wspiera podział i regenerację komórek
- krwawnik – działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, ujędrniająco
- tymianek, macierzanka piaskowa – działają antybakteryjnie, antyseptycznie, przeciwgrzybicznie (w balsamie do stóp), rozrzedzająco wydzielinę i wykrztuślnie (w balsamie do nacierania klatki piersiowej)
Maść żywiczna według tradycyjnej receptury z salzburskiego regionu Pinzgau © SalzburgerLand Tourismus, Simon Moestl
Działanie maści żywicznej
Przeciwzapalne, ściągające, rozgrzewające, pobudzające krążenie. antymikrobialnie (przeciw bakteriom, wirusom i grzybom), antyseptyczne.
Zastosowanie
Otwarte rany (przede wszystkim otarcia i skaleczenia), zapalenie stawów (w formie opatrunku), artroza, odciski, napięcie mięśniowe, dolegliwości reumatyczne i neurologiczne, infekcje i stany zapalne skóry, katar i infekcje dróg oddechowych. Specyfikowi opisanemu w trzystuletniej księdze „Loferer Rezeptbüchl“ przypisuje się również działanie rozgrzewające, zapobiegjące marznięciu stóp podczas jazdy na nartach.
Wyniki badań naukowych
Grupa naukowców z Finlandii udowodniła, że maść z żywicy świerkowej jest skuteczniejsza w leczeniu odleżyn niż stosowane powszechnie hydrokoloidy. W ramach jednego z badań odleżyny 12 z 13 pacjentów zagoiły się całkowicie w ciągu 6 miesięcy. Badania potwierdziły również, że domowa maść z żywicy świerkowej hamuje rozwój uporczywych zarazków i udowodniły jej działanie przeciwzapalne.
Działania niepożądane
Przed pierwszym użyciem maści należy przetestować ją na zgięciu ramienia. Czasami mogą wystąpić reakcje alergiczne na naturalne składniki. Ostrożność zalecana jest zwłaszcza w przypadku alergii na kalafonię, jad pszczeli i zawarte w maści rośliny.
UWAGA!
Naturalne środki i metody medycyny ludowej nie zastępują wizyty u lekarza. Stosowanie ich następuje na własną odpowiedzialność!
